Astım belirtilerini tamamen ortadan kaldıran bir diyet olmasa da dengeli bir beslenme düzeni ve tetikleyici gıdalardan uzak durmak, astım ataklarının sıklığını ve şiddetini azaltabilir. Sağlıklı bir yaşam tarzının parçası olarak doğru yiyecekleri tercih etmek, genel sağlığınızı iyileştirebilir ve astım belirtilerini hafifletebilir.
Bu yazıda, astım dostu beslenme önerilerini, eklemeniz gereken yiyecekleri, uzak durmanız gereken gıdaları ve obezite gibi astımı etkileyen faktörleri ele alıyoruz.
Astımlılar İçin En İyi Diyetler
Astım için tek bir mucize diyet bulunmamakla birlikte, araştırmalar dengeli bir beslenmenin faydalarını işaret ediyor. Özellikle taze meyve ve sebze ağırlıklı bir diyetin astım riskini azaltabileceği yönünde güçlü kanıtlar var. İşlenmiş gıdaların tüketimindeki artış, son yıllarda astım vakalarındaki yükselişe katkıda bulunmuş olabilir.
Akdeniz Diyeti ve Astım:
2022 yılında yapılan bir inceleme, Akdeniz tipi diyetin astım üzerindeki kısa vadeli etkilerinin belirsiz olduğunu, ancak uzun vadede sağlıklı bir beslenme alışkanlığının astım ve genel sağlık üzerinde olumlu bir etki yaratabileceğini öne sürüyor. Bu diyet, antioksidan ve iltihap önleyici özelliklere sahip gıdalara odaklanır.
Beslenmenize Ekleyebileceğiniz Gıdalar
Astımınız olsun ya da olmasın, bazı gıdalar vücudu destekleyici özellikler taşır. Özellikle antioksidanlar ve iltihap önleyici bileşikler açısından zengin yiyecekler, bağışıklık sistemi ve akciğer sağlığına katkıda bulunabilir.
Vitamin Açısından Zengin Yiyecekler
Astım ile ilgili araştırmalar, özellikle C vitamini, E vitamini ve beta karoten gibi antioksidanların faydalarını ortaya koymuştur. Bu vitaminler, serbest radikallerin neden olduğu hücre hasarını önleyerek akciğer iltihabını azaltabilir.
- C vitamini kaynakları: Biber, portakal, çilek, brokoli, Brüksel lahanası, elma.
- E vitamini kaynakları: Badem, fındık, buğday tohumu yağı, avokado.
- Beta karoten içeren yiyecekler: Havuç, tatlı patates, ıspanak, brokoli.
D Vitamini ve Astım
D vitamini eksikliği, özellikle ağır astım vakalarıyla ilişkilidir. Güneş ışığı bu vitaminin doğal bir kaynağıdır, ancak somon balığı, yumurta ve güçlendirilmiş süt gibi gıdalardan da elde edilebilir. Bununla birlikte, süt veya yumurtaya alerjiniz varsa, bu kaynaklardan kaçınmanız gerekebilir.
Minerallerin Rolü
Selenyum ve Magnezyum:
Bu mineraller, oksidatif stresi azaltarak astım belirtilerini hafifletebilir. Selenyum açısından zengin gıdalar arasında Brezilya cevizi, balık ve kahverengi pirinç bulunur. Magnezyum ise avokado, kabak çekirdeği ve bitter çikolata gibi yiyeceklerde mevcuttur.
Uzak Durmanız Gereken Gıdalar
Bazı yiyecekler, astım semptomlarını kötüleştirebilir veya tetikleyici olabilir. Özellikle aşağıdaki gruplara dikkat etmek önemlidir:
Sülfitler
Sülfitler, bazı insanlarda astım semptomlarını kötüleştirebilen koruyucu maddelerdir. Şu gıdalarda bulunabilir:
- Şarap
- Kurutulmuş meyveler
- Turşu
- Şişelenmiş limon ve lime suyu
Gaz Yapan Gıdalar
Fazla gaz yapan veya büyük porsiyonlar halinde tüketilen yiyecekler, diyaframa baskı yaparak göğüs sıkışmasına neden olabilir. Bu da astımı tetikleyebilir.
- Baklagiller
- Lahana
- Gazlı içecekler
- Soğan ve sarımsak
Salisilatlar
Çay, kahve ve bazı baharatlarda bulunan doğal kimyasallar olan salisilatlar, bazı astımlı kişilerde reaksiyona neden olabilir.
İşlenmiş Gıdalar ve Yapay Katkı Maddeleri
Kimyasal koruyucular, aroma vericiler ve renklendiriciler içeren işlenmiş gıdalar, astımı tetikleyebilir. Ayrıca, bu tür gıdaların alerjiye yol açma riski de yüksektir.
Astım ve Obezite
Obezite, astım gelişiminde önemli bir risk faktörüdür. Araştırmalar, obez kişilerde astımın daha şiddetli ve tedavisinin daha zor olduğunu göstermiştir. Dengeli bir diyet ve sağlıklı kilo kontrolü, bu riski azaltmada etkili olabilir. Bunun yanında, düzenli egzersiz yapmak da kilo kontrolünde yardımcıdır. Ancak, egzersiz sırasında astım belirtileriniz kötüleşiyorsa bir uzmana danışmalısınız.
Beslenme ve Solunum Arasındaki Bağlantı
Vücut, gıdaları enerjiye dönüştürürken oksijen kullanır ve karbondioksit üretir. Karbonhidratlar daha fazla oksijen tüketir ve daha fazla karbondioksit üretirken, yağlar daha az oksijenle enerji sağlayabilir. Bu nedenle, bazı kişiler düşük karbonhidratlı ve sağlıklı yağ içeriği yüksek diyetlerin nefes almayı kolaylaştırdığına inanır.
Uzman Tavsiyesi Alın
Astım dostu bir diyet uygulamak, semptomlarınızı hafifletebilir, ancak ilaç tedavinizin yerine geçemez. Bu nedenle, herhangi bir diyeti uygulamadan önce doktorunuz veya bir diyetisyenle görüşmeniz önemlidir. Ayrıca, alerjik reaksiyonlardan kaçınmak için yiyecekleri dikkatle seçmeniz gerekir.
Sağlıklı Bir Geleceğe Doğru
Astım semptomlarını yönetmek için mucizevi bir çözüm olmasa da, taze sebze ve meyve tüketimini artırarak ve işlenmiş gıdalardan kaçınarak sağlığınızı iyileştirebilirsiniz. Sağlıklı bir diyet, genel yaşam kalitenizi artırmanın yanı sıra astım yönetiminde de size yardımcı olacaktır.
Unutmayın, doğru seçimlerle astımı kontrol altına almak sizin elinizde. 🌱
Leave a comment