Cinsel yolla bulaşan hastalıklar (CYBH), dünya genelinde önemli sağlık sorunlarından biridir. Her yıl yalnızca Amerika Birleşik Devletleri’nde yaklaşık 20 milyon yeni CYBH vakası görülmektedir. Bu kadar yüksek bir sayı, bir kişinin yaşamında bu hastalıklardan etkilenen biriyle tanışma olasılığını artırır. Ancak, bu hastalıklar hakkında toplumda birçok yanlış inanış bulunmaktadır. Bu yazımızda, cinsel yolla bulaşan hastalıklar hakkında yaygın olan beş yanlış inancı inceleyecek ve doğru bilgileri sizlerle paylaşacağız.
Cinsel Yolla Bulaşan Hastalıkların Tanımı
Cinsel yolla bulaşan hastalıklar, bazen “cinsel yolla bulaşan enfeksiyonlar” olarak da adlandırılmaktadır. Bu hastalıklar, genellikle cinsel temas yoluyla bulaşan, yüksek bulaşıcılığa sahip enfeksiyonlardır. Bu enfeksiyonlar, bakteri, virüs veya parazitlerden kaynaklanabilir. Enfeksiyonlar çoğunlukla cinsel ilişki sırasında, vücut sıvılarının birbirine temas etmesiyle yayılır.
Cinsel yolla bulaşan hastalıklar arasında şunlar bulunur:
- Herpes
- Gonore
- Klamidya
- İnsan papilloma virüsü (HPV)
- İnsan bağışıklık yetmezliği virüsü (HIV)
- Sifiliz
- Hepatit B
- Trikomoniyaz
Bu hastalıkların belirtileri arasında ağrı, yanma hissi, kötü kokulu akıntılar, kaşıntı, kabarcıklar ve yaralar yer alabilir.
Yanlış Bir İnanç: Tüm Cinsel Yolla Bulaşan Hastalıklar Tedavi Edilebilir
Toplumda sıkça karşılaşılan bir yanlış inanç, cinsel yolla bulaşan hastalıkların tamamının tedavi edilebilir olduğudur. Ancak bu doğru değildir. Bazı CYBH’lar, tedavi edilebilir olsa da, bazıları yaşam boyu süren enfeksiyonlardır.
Örneğin, herpes, tedavi edilemeyen, ancak antiviral ilaçlarla kontrol altına alınabilen bir virüsle enfeksiyon sonucu ortaya çıkar. Bu hastalık, bağışıklık sisteminin zayıfladığı zamanlarda tekrarlayabilir.
Ancak, sifiliz, klamidya, gonore ve trikomoniyaz gibi bazı hastalıklar, uygun ilaç tedavisiyle tamamen iyileştirilebilir.
Yanlış Bir İnanç: Oral Seksle Cinsel Yolla Bulaşan Hastalık Kapılmazsınız
Bir diğer yaygın yanlış inanç, oral seksle cinsel yolla bulaşan hastalıkların geçmeyeceğidir. Gerçekte, oral seks sırasında da vücut sıvılarının temasıyla hastalıklar bulaşabilir. Örneğin, herpes, sifiliz ve HPV gibi enfeksiyonlar, ağız yoluyla da aktarılabilir.
Cinsel yolla bulaşan hastalıklardan korunmanın en etkili yollarından biri, korunma araçları kullanmaktır. Kondomlar, vajinal veya anal ilişkilerde koruma sağlar, ancak oral seks için de dişsel örtü (dental dam) kullanımı önerilmektedir.
Yanlış Bir İnanç: Tuvalet Kapağından Cinsel Yolla Bulaşan Hastalık Kapılır
Bazı insanlar, cinsel yolla bulaşan hastalıkların tuvaletlerde bulaşabileceğini düşünmektedir. Ancak, bu olasılık son derece nadirdir ve pratikte neredeyse imkansızdır. Tuvaletler, virüslerin veya bakterilerin hayatta kalabilmesi için gerekli koşullara sahip değildir. Cinsel yolla bulaşan hastalıklar, doğrudan vücut sıvılarıyla temas sonucu bulaşır, bu yüzden tuvalet kapağından bulaşma olasılığı son derece düşüktür.
Yanlış Bir İnanç: Cinsel Yolla Bulaşan Hastalıkları Birinin Vücudunu Görerek Anlayabilirsiniz
Birçok kişi, birinin cinsel yolla bulaşan hastalık taşıyıp taşımadığını sadece dış görünüşüne bakarak anlayabileceğini düşünür. Ancak bu doğru değildir. Cinsel yolla bulaşan hastalıkların çoğu, görünür bir belirti göstermez. Bir kişi sağlıklı görünse bile, enfekte olmuş olabilir ve enfeksiyonları fark etmemiş olabilir.
En yaygın belirtiler arasında, genital bölgede akıntılar, açık yaralar veya kabarcıklar bulunabilir. Ancak bazı hastalıklar, belirti göstermediği için fark edilmeyebilir. Bu nedenle, en güvenilir yol, her iki partnerin de STD testinden geçmesidir.
Yanlış Bir İnanç: Ciddi Bir İlişkide Cinsel Yolla Bulaşan Hastalıklar Olmaz
Toplumda yaygın olarak kabul edilen bir başka yanlış inanç, tek eşliliğin cinsel yolla bulaşan hastalıkları engelleyeceğidir. Maalesef, bazı kişiler partnerlerine karşı dürüst olmayabilir, başka ilişkilerde bulunabilir veya tek bir hata sonucu enfekte olabilir. Cinsel yolla bulaşan hastalıklar yalnızca dışarıdan gelen bir tehdit değil, aynı zamanda bir ilişkinin içinde de meydana gelebilir. En güvenilir yol, her iki partnerin de düzenli olarak test yaptırmasıdır.
Cinsel Yolla Bulaşan Hastalıklardan Korunma Yolları
Cinsel yolla bulaşan hastalıklar konusunda kendinizi ve partnerinizi korumanın en etkili yolu, bilinçli bir şekilde hareket etmektir. Aşağıdaki adımlar, korunmanıza yardımcı olabilir:
- Korunma araçları kullanmak: Kondom, dental dam gibi koruyucu araçlar kullanarak hastalık bulaşma riskinizi azaltabilirsiniz.
- Düzenli test yaptırmak: Cinsel ilişkiye girmeden önce, her iki partnerin de STD testinden geçmesi önerilir.
- Sağlık kontrolü: Cinsel yolla bulaşan hastalıklar hakkında düzenli sağlık kontrolleri yaptırmak, olası enfeksiyonları erken aşamada tespit etmenize yardımcı olur.
Cinsel Sağlık İçin Erken Tanı ve Korunma
Cinsel yolla bulaşan hastalıklar, erken tanı ve tedavi ile kontrol altına alınabilir. Enfeksiyonlar ilerlemeden tedavi edilirse, ciddi sağlık sorunları ve komplikasyonlar engellenebilir. Unutmayın, sağlığınızı ihmal etmeyin ve düzenli olarak test yaptırarak riski azaltın.
Eğer cinsel yolla bulaşan hastalıklara maruz kaldığınızı düşünüyorsanız, bir uzmandan yardım almak, sağlığınızı korumak adına önemli bir adımdır